Co to jest kandydoza jamy ustnej?
Kandydoza jamy ustnej, zwana również grzybicą jamy ustnej, to dolegliwość związana z obecnością grzybów z rodzaju Candida albicans na powierzchni śluzówki jamy ustnej. Kandydoza jamy ustnej może rozwinąć się u każdego, jednak niemowlęta, dzieci, osoby starsze oraz te z osłabionym układem odpornościowym, np. zakażone wirusem HIV, są bardziej narażone na to schorzenie.
Objawy kandydozy jamy ustnej
Zmiany wywołane przez kandydozę mogą być wczesnym objawem zakażenia HIV. Podstawowym objawem grzybicy są białe zmiany wewnątrz jamy ustnej, zwykle umiejscowione na języku lub wewnętrznej stronie policzków. Infekcja grzybicza może rozprzestrzenić się na podniebienie oraz dziąsła, gdzie objawia się ich zaczerwienieniem i podrażnieniem. W niektórych przypadkach zmiany mogą pojawić się również na podniebieniu oraz w okolicach gardła. Niekiedy kandydoza jamy ustnej jest też mylona z leukoplakią. Jednak przyczyną zmian leukoplakicznych jest chroniczne podrażnienie spowodowane kontaktem z ostrymi krawędziami zębów, wypełnieniami lub koronami. Nie są one wywołane samoistnie przez organizm. Co więcej, zmiany leukoplakiczne rozwijają się przez dłuższy czas, podczas gdy te wywołane kandydozą mogą pojawić się nagle.
Przyczyny kandydozy jamy ustnej
Kandydoza jamy ustnej pojawia się wtedy, gdy równowaga pomiędzy grzybami naturalnie występującymi w organizmie zostaje zakłócona. To właśnie dlatego osoby starsze, małe dzieci oraz osoby o słabym układzie odpornościowym są bardziej narażone na ryzyko zachorowania. Dbanie o higienę jamy ustnej to podstawa leczenia grzybicy. Zdrowe osoby dorosłe i dzieci mogą dość szybko pozbyć się tej infekcji, szczególnie jeśli myją zęby dwa razy dziennie oraz raz dziennie dokładnie je nitkują. Jeśli zauważysz jakiekolwiek niepokojące zmiany w jamie ustnej lub na języku, udaj się do stomatologa, aby określić przyczynę problemu i odpowiedni sposób leczenia. Ważną kwestią przy leczeniu kandydozy jest powstrzymanie dalszego rozprzestrzeniania się infekcji.
Leczenie kandydozy jamy ustnej
Jeśli cierpisz na kandydozę jamy ustnej, mamy dla Ciebie kilka ważnych informacji:
Aby zapobiec pojawieniu się grzybicy lub jej nawrotom, należy regularnie dbać o higienę jamy ustnej oraz włączyć do swojej diety jogurty zawierające żywe kultury bakterii. Jest to szczególnie istotne podczas antybiotykoterapii, mającej na celu leczenie schorzeń przewlekłych.
Pamiętaj o częstszej zmianie szczoteczki do zębów. Wymieniaj swoją szczoteczkę częściej niż raz na standardowo zalecane trzy miesiące. Gdy już pozbędziesz się infekcji, możesz korzystać z jednej szczoteczki przez trzy miesiące lub do momentu jej zużycia.
Pamiętaj też o używaniu nici dentystycznej, bez względu na jej rodzaj. Podczas leczenia kandydozy niezwykle ważne jest odpowiednie i regularne nitkowanie zębów – rodzaj nici czy taśmy dentystycznej nie ma tu znaczenia. Flosser elektryczny również dobrze sprawdzi się w tej roli.
Kandydoza jamy ustnej to częsta przypadłość u niemowląt i małych dzieci, ponieważ ich układ immunologiczny nie jest jeszcze w pełni wykształcony. Jeśli zauważysz białe zmiany w jamie ustnej swojego dziecka, skonsultuj się z lekarzem lub stomatologiem. W przypadku zdrowych dzieci rozwiązaniem problemu może być przestrzeganie odpowiedniej higieny jamy ustnej. Ponadto zdrowe dzieci oraz osoby dorosłe mogą też wprowadzić do swojej diety niesłodzony jogurt bogaty w kultury bakterii acidophilus.
Te korzystnie działające bakterie pomagają w walce z infekcją spowodowaną kandydozą, przywracając odpowiednią równowagę bakteryjną w organizmie. Twój lekarz lub stomatolog może również zalecić Ci przyjmowanie leków przeciwgrzybiczych przez pewien czas w celu pokonania infekcji. Lekarz może zalecić matce karmiącej stosowanie kremu przeciwgrzybiczego miejscowo na sutki, aby zwalczyć problem kandydozy u niemowlaka.
Kandydoza jamy ustnej u dzieci i noworodków
Matki karmiące powinny zwracać szczególną uwagę na oznaki grzybicy jamy ustnej przez pierwsze dwa tygodnie życia zdrowego noworodka. Właśnie w tym okresie infekcja pojawia się najczęściej. Niemowlę, które cierpi na tę przypadłość, może być rozdrażnione oraz niechętnie przyjmować pokarm matki. W takim przypadku rodzice powinni sprawdzić, czy w jamie ustnej maluszka nie pojawiły się niepokojące zmiany. Warto pamiętać również o tym, że dziecko cierpiące na tę infekcję może łatwo przekazać ją matce.
Młode mamy powinny zwracać szczególną uwagę na następujące symptomy:
Ból piersi lub sutków podczas karmienia piersią.
Ostry ból wewnątrz piersi odczuwalny poza porami karmienia.
Zaczerwienione i podrażnione sutki.
Łuszcząca się skóra wokół sutków.
W przypadku zdrowych niemowląt i dzieci leczenie może nie być wymagane, a zmiany chorobowe mogą zniknąć samoistnie. Czasem wzbogacenie diety osoby dorosłej lub dziecka o jogurt może rozwiązać problem i wprowadzić równowagę bakteryjną, która została zaburzona przez zbyt dużą ilość grzybów odpowiadających za rozwój kandydozy.
Metody diagnozowania kandydozy jamy ustnej
Większość lekarzy i stomatologów diagnozuje kandydozę jamy ustnej poprzez stwierdzenie występowania zmian. Jeśli jednak pojawią się podejrzenia, że przyczyną takiej infekcji może być jakikolwiek inny problem zdrowotny, niezwykle ważną rolę w postawieniu odpowiedniej diagnozy odgrywają badanie fizykalne i badanie krwi. Co więcej, jeśli w przeszłości zdiagnozowano u Ciebie kandydozę, staraj się ograniczyć spożycie pieczywa drożdżowego, piwa oraz wina, ponieważ drożdże zawarte w tych produktach mogą sprzyjać rozwojowi bakterii odpowiedzialnych za grzybicę jamy ustnej.