Większość z nas słyszała o kamieniach nerkowych lub kamieniach w pęcherzyku żółciowym… ale kamienie ślinowe? Tak, to też jest stan chorobowy.
Podobnie jak inne rodzaje kamieni, kamienie ślinowe powstają, gdy fosforan wapnia, magnez lub minerały węglanowe gromadzą się i tworzą złogi podobne do kamieni. Gruczoły ślinowe produkują ślinę, która rozprowadzana jest w jamie ustnej poprzez system kanalików.
Ślina jest mieszaniną wody, śluzu, substancji antybakteryjnych i amylazy – enzymu trawiennego, który pomaga rozłożyć nasz pokarm na łatwiejsze do strawienia składniki. Ślina jest naturalnym środkiem ochronnym, który zabezpiecza jamę ustną i neutralizuje szkodliwe kwasy. Jeśli jednak ślinianki są zablokowane, ślina nie będzie przepływać w jamie ustnej tak, jak powinna, co może powodować nieprzyjemne objawy.
Objawy kamicy ślinianek
Proces tworzenia się kamieni ślinowych nie powoduje zazwyczaj żadnych objawów, aż do momentu, kiedy jest już za późno tj. gdy kanalik ślinowy zostanie zablokowany. Wtedy możesz odczuwać tkliwość w dolnej szczęce, wewnętrznej stronie policzków lub gardła, która stopniowo staje się coraz bardziej intensywna, zwłaszcza po posiłkach.
Niektóre z najczęstszych objawów kamicy ślinowej obejmują:
Ból i obrzęk
możesz odczuwać tępy ból w śliniance podżuchwowej lub bolesny guzek pod językiem, który może powodować obrzęk szczęki, policzka lub szyi.
Suchość w ustach
możesz zauważyć, że Twoje usta stają się coraz bardziej suche; dzieje się tak, ponieważ Twoje kanaliki ślinowe mogą być zablokowane przez kamienie ślinowe.
Trudności z połykaniem
jeśli kamień ślinowy całkowicie blokuje kanalik, obrzęk ślinianki może utrudniać i powodować ból przy połykaniu lub otwieraniu ust.
Gorączka i nieprzyjemny smak
w przypadku zablokowania ślinianek może dojść do zakażenia bakteryjnego, które powoduje gorączkę i nieprzyjemny smak w ustach.
Gdzie znajdują się ślinianki?
Gruczoły ślinowe znajdują się wokół jamy ustnej i zawierają kanaliki, którymi ślina rozprowadzana jest po całej jamie ustnej. W jamie ustnej znajdują się trzy główne pary gruczołów ślinowych.
Największe z nich są z tyłu jamy ustnej, po obu stronach policzków, i nazywane są śliniankami przyusznymi.
Gruczoły ślinowe podżuchwowe znajdują się po obu stronach dolnej szczęki, a ślinianki podjęzykowe są mniejsze i umiejscowione pod językiem.
W większości przypadków kamienie ślinowe tworzą się w śliniankach podżuchwowych. Mogą one również powstawać w śliniankach przyusznych i podjęzykowych, choć zdarza się to rzadziej.
Przyczyny kamicy ślinowej i czynniki ryzyka
Dokładne przyczyny powstawania kamieni ślinowych nie są znane; wiemy jednak, że pewne czynniki zwiększają ryzyko ich powstawania.
Szanse na rozwój kamieni ślinowych są wyższe, jeśli palisz papierosy, cierpisz na choroby dziąseł, masz uraz wewnątrz jamy ustnej lub źle się odżywiasz i Twój organizm jest odwodniony. Mężczyźni są bardziej narażeni na rozwój kamieni ślinowych niż kobiety. Kamienie występują też częściej u osób starszych.
Domowe sposoby na kamicę ślinową
Jeśli w śliniankach rozwiną się kamienie, istnieją sposoby, aby poradzić sobie z nimi, wyleczyć je, a nawet usunąć w domu, korzystając z łatwo dostępnych składników i leków bez recepty. Jeśli zastanawiasz się, jak usunąć kamienie z gruczołów ślinowych, wypróbuj poniższe domowe sposoby ich leczenia:
Ssanie owoców cytrusowych lub twardych kwaśnych słodyczy
kwaśne owoce takie jak cytryny, limonki i pomarańcze stymulują produkcję śliny, która może pomóc w usunięciu kamieni z zablokowanej ślinianki.
Delikatne masowanie obszaru wokół kamienia
jeśli zastanawiasz się jak samodzielnie usunąć kamień ślinowy, zastosuj delikatne techniki masażu ślinianki, które pomogą złagodzić ból i pobudzą kamień do wyjścia z zablokowanej ślinianki.
Picie większej ilości wody
regularne przyjmowanie płynów pomaga utrzymać odpowiednie nawilżenie jamy ustnej.
Ssanie czegoś zimnego
ssanie kostek lodu lub lodów wodnych może pomóc w zmniejszeniu obrzęku i bólu. Leki bez recepty – niesteroidowe leki przeciwzapalne, takie jak ibuprofen czy aspiryna, mogą pomóc w uśmierzeniu bólu i zmniejszeniu obrzęku.
Pamiętaj, że jeśli ból obrzękniętych ślinianek nie ustępuje po zastosowaniu powyższych metod, należy skonsultować się z lekarzem.
Możesz zadbać o higienę jamy ustnej, gdy cierpisz na kamicę ślinową, szczotkując zęby odpowiednią szczoteczką elektryczną, stosując antybakteryjną pastę do zębów z fluorkiem cyny oraz delikatny antybakteryjny płyn do płukania jamy ustnej, który odświeży oddech i usunie płytkę bakteryjną.
Leczenie kamicy ślinowej
Jeśli nie udaje się usunięcie kamienia ślinowego w domu, umów się na wizytę u lekarza. Lekarze stosują zarówno niechirurgiczne jak i chirurgiczne metody usuwania zablokowanego kamienia ślinianki w zależności od tego, gdzie i jak głęboko się znajduje.
Nieoperacyjnie
lekarz może zastosować różne techniki masażu, aby delikatnie wydobyć kamień z kanalika podżuchwowego.
Chirurgicznie
można wykonać małe nacięcie, w ramach procedury zwanej sialoendoskopią, która jest mało inwazyjnym zabiegiem usuwania kamieni ślinowych przy użyciu mikronarzędzi chirurgicznych. Zabieg ten przeprowadzany jest w znieczuleniu miejscowym w trybie jednodniowym.
Często zadawane pytania
Jakie są główne przyczyny powstawania kamieni ślinowych?
Dokładne przyczyny powstawania kamieni ślinowych nie są jeszcze znane, ale istnieją pewne czynniki, które zwiększają ryzyko ich rozwoju. Czynniki te obejmują palenie tytoniu, choroby dziąseł, urazy w obrębie jamy ustnej oraz przypadki odwodnienia lub niedożywienia.
Jak pozbyć się kamienia ślinowego?
Kamienie ślinowe można usunąć w domu, stosując techniki masażu lub stymulując produkcję śliny poprzez ssanie kwaśnych owoców. Jeśli domowe sposoby zawiodą, skonsultuj się z lekarzem, który będzie mógł zastosować dodatkowe techniki masażu lub przeprowadzić niewielki zabieg chirurgiczny z zastosowaniem znieczulenia miejscowego.
Czy kamienie ślinowe występują często?
Kamienie ślinowe najczęściej tworzą się u osób dorosłych w wieku od 30 do 60 lat i zwykle pojawiają się w śliniankach podżuchwowych. Rzadziej mogą być dotknięte ślinianki przyuszne i podjęzykowe.
Czy kamienie ślinowe mają zapach?
Kiedy tworzą się kamienie ślinowe, blokują kanalik ślinowy. Ślina zawiera enzymy takie jak amylaza, która rozpoczyna trawienie pokarmów, a także substancje antybakteryjne, które pomagają utrzymać jamę ustną w zdrowiu. Kamica ślinowa (stan związany z tworzeniem się kamieni ślinowych) może zmniejszyć ilość śliny w jamie ustnej, co może powodować gromadzenie się bakterii, prowadząc do nieświeżego oddechu.
Źródła:
https://www.webmd.com/oral-health/guide/salivary-gland-stones-symptoms-causes-treatments