APARATY KOREKCYJNE

Szczotkowanie i czyszczenie zębów przez dzieci noszące aparaty ortodontyczne

Szczotkowanie i czyszczenie zębów przez dzieci noszące aparaty ortodontyczne article banner
UDOSTĘPNIJ

Jeśli Twoje dziecko potrzebuje aparatu lub już go nosi, nie martw się. Wystarczy zastosować się do kilku poniższych wskazówek, a już wkrótce dziecko będzie zachwycać promiennym uśmiechem.

U dzieci z aparatem ortodontycznym dbanie o zęby i dziąsła jest szczególnie istotne. Pomiędzy elementami aparatu znajdują się bowiem małe przestrzenie, w których mogą gromadzić się cząstki jedzenia i płytka bakteryjna. Nieodpowiednie czyszczenie może powodować powstawanie plam na zębach i próchnicy wokół klamer lub taśm ortodontycznych.

Po każdym posiłku dziecko powinno starannie umyć zęby pastą o zawartości 1350–1500 ppm fluoru oraz szczoteczką z miękkimi włóknami. Do czyszczenia przestrzeni między elementami aparatu należy używać specjalnej szczoteczki międzyzębowej o małych pęczkach.

Jak dbać o aparat

Poniższe porady pomogą zwiększyć skuteczność codziennego szczotkowania:

  • Przed szczotkowaniem – dziecko powinno zdjąć gumki i inne zdejmowane elementy aparatu ortodontycznego. W przypadku aparatów wyjmowanych, należy je wyjąć po każdym posiłku do czyszczenia.

  • Szczotkowanie zębów – dziecko powinno wyczyścić każdy ząb z osobna. Najpierw należy przyłożyć szczoteczkę pod kątem 45 stopni do linii dziąseł, a następnie wykonywać koliste ruchy, lekko dociskając szczoteczkę. Należy kontynuować te czynności przez około 10 sekund, tym samym ruchem szczotkującym na wszystkich zewnętrznych i wewnętrznych powierzchniach zębów, nachylając szczoteczkę w razie potrzeby, aby lepiej dotrzeć do wewnętrznej strony mniejszych zębów przednich.

  • Czyszczenie aparatu – dziecko powinno trzymać szczoteczkę pod kątem 45 stopni, aby wyczyścić przestrzenie wokół elementów aparatu. Należy szczotkować w kierunku od góry do dołu każdego drutu. Dziecko powinno bez pośpiechu wyszczotkować wszystkie zęby górne i dolne, dokładnie usuwając płytkę bakteryjną oraz resztki jedzenia. W przypadku zdejmowanych aparatów ortodontycznych, należy je oczyścić nad umywalką napełnioną wodą. Pozwoli to uniknąć uszkodzenia aparatu w razie jego przypadkowego upuszczenia. Wyszczotkuj aparat szczoteczką do zębów i pastą fluorową, aby usunąć wszystkie resztki jedzenia i zanieczyszczenia. Uważaj, aby nie uszkodzić drutów. Po wyczyszczeniu włóż aparat ortodontyczny z powrotem do ust.

  • Szczotki międzyzębowe raz dziennie – poproś dentystę, aby pokazał dziecku najlepszy sposób czyszczenia przestrzeni międzyzębowych i aparatu. Ponadto należy postępować zgodnie z instrukcjami podanymi na opakowaniu produktu. Jeśli dziecko nosi aparat lub zostało poddane zabiegowi ortodontycznemu, może także użyć specjalnego produktu do higieny przestrzeni międzyzębowych, np. szczoteczki jednopęczkowej lub nici dentystycznych.

  • Ochrona zębów dziecka – aparat ortodontyczny zwiększa ryzyko rozwoju próchnicy, dlatego dziecko musi dbać o zdrowie zębów za pomocą pasty o zawartości 1350–1500 ppm fluoru. Należy szczotkować zęby co najmniej dwa razy dziennie, najlepiej po każdym posiłku.

  • Jeśli dentysta lub ortodonta uzna, że istnieje większe ryzyko próchnicy zębów, może: (i) przepisać silniejszą pastę o wyższym stężeniu fluoru (np. 2800 ppm), (ii) nakładać lakier fluorowy na zęby dwa do czterech razy w roku podczas wizyt lub (iii) zalecić stosowanie płynu z fluorem do płukania jamy ustnej, w innym momencie niż podczas mycia zębów.

  • Po szczotkowaniu dziecko może wypluć nadmiar pasty, lecz nie powinno płukać ust

    – Płukanie po szczotkowaniu zmywa warstwę pasty z fluorem potrzebnej do wzmocnienia zębów. Aby uniknąć tego efektu rozcieńczenia, po szczotkowaniu nie należy nawet stosować płynu do płukania jamy ustnej, bowiem rozcieńcza on warstwę fluoru na zębach.

  • Dbaj o regularne wizyty u dentysty i ortodonty.

  • Przypomnij dziecku, aby uważało na to, co je i pije – Niezalecane jest spożywanie bardzo twardych produktów, takich jak orzechy lub twardych, lepkich słodyczy, np. toffi. Należy również ograniczyć ilość słodkiej żywności i napojów. Pomóż dziecku ustalić harmonogram posiłków, aby dbać o zdrowie zębów. Dobrym przykładem takiego harmonogramu są 3 posiłki i 2 zdrowe przekąski dziennie oraz tylko woda lub mleko pomiędzy porami posiłków. Dziecko powinno uważać na jedzenie zawierające ukryte cukry. Dowiedz się więcej o tym, jakie jedzenie jest najlepsze dla zębów dziecka.

  • Odbarwienie aparatu – dziecko powinno również pamiętać, że elementy aparatu przylegające do zębów (tzw. ligatury) mogą ulec zabarwieniu. Z tego względu należy unikać żywności zawierającej silne barwniki, takiej jak buraki, czarne porzeczki, jagody, sos curry lub sok winogronowy.

Planuj regularne wizyty kontrole

W okresie noszenia aparatu ortodontycznego dziecko musi regularnie odwiedzać ortodontę w celu regulacji aparatu. Po rutynowej regulacji aparatu dziecko może odczuwać ściskanie lub nawet niewielki ból. Pomocne będą wówczas powszechnie stosowane środki przeciwbólowe, takie jak paracetamol i ibuprofen. Jeśli jednak dyskomfort lub ból utrzymuje się przez kilka dni lub nasila się, należy zasięgnąć porady ortodonty. Niezwłocznie zgłaszaj także ortodoncie wszelkie problemy dotyczące aparatu lub przypadki złamania jego elementów.

W trakcie leczenia ortodontycznego należy także regularnie odwiedzać stomatologa i kontrolować stan zębów. Rutynowe kontrole są niezbędne do wykrycia wczesnych oznak próchnicy i choroby dziąseł. Dentysta lub higienista może również co jakiś czas wykonywać zabiegi fluoryzacji, aby w czasie noszenia aparatu zapewnić dodatkową ochronę powierzchni zębów przed próchnicą. Stomatolog lub ortodonta będzie monitorować stosowaną przez dziecko technikę czyszczenia jamy ustnej i w razie potrzeby zaleci zmiany. Dziecko powinno zawsze postępować zgodnie z jego instrukcjami.

Opinia eksperta

dr med. Ewa Iwanicka-Grzegorek: „W trakcie leczenia ortodontycznego zęby są szczególnie podatne na próchnicę i stany zapalne dziąseł. Dzieje się tak, ponieważ płytka bakteryjna często pokrywa metalowe części aparatu i gromadzi się w trudno dostępnych miejscach.

Nieregularne usuwanie płytki bakteryjnej może prowadzić do problemów z zębami i dziąsłami. Nieusunięta płytka bakteryjna może stwardnieć – wówczas może ją usunąć wyłącznie stomatolog. Zawsze staram się wyjaśnić pacjentom noszącym aparat ortodontyczny, że absolutnie niezbędne jest codzienne, dokładne czyszczenie jamy ustnej.

Zalecam szczotkowanie zębów elektryczną szczoteczką wyposażoną w technologię oscylacyjno-rotacyjną, która usuwa dwukrotnie więcej płytki bakteryjnej niż szczoteczka manualna. Dostępne są specjalne produkty, które mogą pomóc zadbać o właściwą pielęgnację zębów z aparatem ortodontycznym podczas leczenia ortodontycznego. Są to m.in.: końcówka do szczoteczki elektrycznej, międzyzębowe szczoteczki do czyszczenia przestrzeni między elementami aparatu, szczoteczki do zębów z jedną warstwą włókien lub nici dentystyczne. Zapytaj ortodontę, jak optymalnie dbać o czystość aparatu ortodontycznego.

Oprócz regularnych wizyt u ortodonty, pacjent noszący aparat ortodontyczny powinien odbywać regularne wizyty kontrolne u dentysty”.